كوريولان نام يكي از نمايشنامه هاي شكسپير است. بتهوون كه تحت تاثير اين داستان قرار گرفته است تصميم مي گيرد اورتوري بر مبناي آن بسازد و در حقيقت نمايشنامه ي چند ساعتي را در يك موسيقي 10 دقيقه اي خلاصه مي كند.

 خلاصه ي داستان نمايشنامه شكسپير
كوريولانوس «Coriolanus» سرداري رومي است كه در شجاعت و جنگاوري بي همتاست. اما از نحوه ي برخورد روميان و سنا با خودش راضي نيست و از آن به حق كشي تعبير مي كند. كوريولان با دشمنان روم، ولسكين ها «Volscian» «با تلفظ وولس-كي-ين» طرح دوستي مي ريزد و از سوي آنها به فرماندهي سپاه منسوب مي شود. ارتش روم در مقابله با كوريولان شكست مي خورد و روم به محاصره در مي آيد. كوريولان، به تلافي حق كشي هايي كه در حقش روا داشته اند، تصميم مي گيرد شهر را با تمام ساكنانش نابود كند.
التماس سناتورهاي سناي روم به او راه به جايي نمي برد. روميان، در آخرين تلاش زن و پسر خردسال كوريولان را ، كه در روم محاصره شده قرار دارند، براي ميانجيگري نزد او مي فرستند. التماسهاي همسر كوريولان نيز در او اثر نمي كند. اما در نهايت سخنان مادرش او را به فكر فرو مي برد. ولسكين ها، متوجه دودلي كوريولان مي شوند و قبل از آنكه او فرصت كند به محاصره ي روم خاتمه دهد او را مي كشند.

اورتور چه مي گويد
اورتور بر مبناي نمايشنامه اي اثر «Heinrich Joseph von Collin» نگاشته شده است و قدري با اثر شكسپير تفاوت دارد بخصوص در خاتمه ي داستان.

در ابتداي اورتور نوايي توفنده و خشمگين شخصيت كوريولان را مجسم مي كند. بريده، منقطع اما قاطع. درست مانند ضربات شمشير. پس از آن نوايي آرام كه رفته رفته بلندتر مي شود تنفر و خشم كوريولان را بيان مي كند.

در تقابل با آن، نوايي آرام و آواز گونه قد علم مي كند كه بياني از خواهشهاي سناتورهاي رومي است.اما مجدداً خشم كوريولان اوج مي گيرد و دوباره همان ملودي غضبناك اوليه.
باز هم التماس و التجا اما اين بار از جانب خانواده ي كوريولان. باز هم تقابل ملودي هاي آواز گونه و آرام با ملوديهاي مقطع و بلند توصيف گر جدال لفظي و سر سختي كوريولان است و نهيب مادرش كه شايد بتوان آن را نقطه ي اوج اين اورتور دانست. و مجدداً همان ملودي غضبناك آغازين تكرار مي شود اما... در آخرين ضرباهنگ خود ناگهان مي شكند و آرام مي شود، آرام و آرام تر گويي از نفس مي افتد و تلو تلو مي خورد. ديگر از آن سر سختي و شور اوليه خبري نيست و موسيقي ناگهان افت مي كند. اين تعبيري از ترديد كوريولان است و در نهايت، سكوتي كه آرام آرام موسيقي را مي بلعد نشان از خودكشي كوريولان دارد.

تصويري از صفحه ي آغازين اورتور كوريولان با دستنويس شخص بتهوون. خدا را شكر كه موسيقي بتهوون به دستخطش نرفته است.

البته الان به بركت تكنولوژي مجبور به اجراي موسيقي از روي دستنويس نيستيم. اين هم قسمت اوج اورتور از پارتيتور تر و تميز كوريولان.

آيا كوريولان واقعاً وجود داشته است؟


ظاهراً بله! اينكه روي «ظاهراً» تاكيد دارم به اين علت است كه نمي توان در خصوص 400-500 سال قبل از ميلاد مسيح با اطمينان خاطر صحبت نمود. اما به هر حال، پلوتارك «Plutarch» از كوريولان نام برده است و در تاريخ روم، حدود سالهاي 495 تا 445 قبل از ميلاد، داستان اتحاد او با ولسكين ها رخ مي دهد. در نهايت ارتش روم در نبرد كوربايوني «Corbione» ارتش ولسكين ها را شكست مي دهد.

نام اشخاص مهم در داستان كوريولان به شرح زير است:

*كوريولانوس «Coriolanus»: قهرمان رومي

*آتيوس تولوس «Attius Tullus»: فرمانده ي ولسكين ها و متحد كوريولانوس
*ويتوريا «Veturia»: مادر كوريولانوس
*سينسيناتوس «Cincinnatus»: كشاورزي كه ارتش روم را از محاصره ي ولسكين ها نجات داد.

البته داستان كوريولانوس شباهت بسيار زيادي با داستان زندگي تميستاكليز «Themistocles» يوناني دارد. او در نبردهاي ماراتن و سالاميس با ايراني ها جنگيد و «فاتح سالاميس» لقب دارد. اغراق نيست اگر بگوييم تمام نيروي دريايي يونان را او ساخت اما به دليل اختلاف با حكمرانان آتن، تبعيد مي شود و در نهايت به خدمت اردشير اول در مي آيد.

اين احتمال وجود دارد كه داستان كوريولانوس رومي از روي زندگي او اقتباس شده باشد همانطور كه بسياري ازافسانه هاي رومي از افسانه هاي يوناني الگو برداري شده اند.

نظر شخصي من اين است كه باور كنيم كوريولان واقعاً وجود داشته تا از نمايشنامه ي شكسپير و اورتور بتهوون بيشتر لذت ببريم. اورتور كوريولان نخستين بار در 1807 اجرا شد يعني حدود 200 سال پيش. زبان موسيقي در اين دو قرن خيلي تغيير كرده است اما به نظر مي رسد شخصيت انسانها چندان فرقي نكرده باشد و داستان كوريولان بارها و بارها تكرار شده باشد.

مراجع
كوريولان، اثر شكسپير بهترين مرجع مطالعه است. از اين اثر ترجمه هاي مختلفي را مي توانيد در بازار پيدا كنيد.

*http://www.heritage-history.com/www/heritage.php?Dir=wars&FileName=wars_riseofrome.php


*************************