شوت موزي
در آن زمان علت قوس
گرفتن توپ براي ما معماي بسيار بزرگي بود! سالهاي زيادي طول كشيد تا بالاخره در
كلاس مكانيك سيالات در دانشگاه متوجه علت اصلي قوس موزي شكل توپ شدم.
شادي اين كشف
زماني صد چندان شد كه يك فيلم آموزشي به دستم رسيد و در آن په له شخصاً روش زدن
اين شوت را آموزش مي داد!
به علت مسير قوسي
شكل توپ، اين شوت به موز تشبيه شده است. علت قوس برداشتن توپ در مسيرش، چرخش
دوراني توپ به دور خودش است. اگر به توپ طوري ضربه بزنيد كه علاوه بر حركت روبه
جلو، دور خودش حركتي دوراني نيز داشته باشد، توپ ابتدا مثل بچه ي آدم مسير مستقيم
را مي رود اما ناگهان، در ميانه ي مسير، به علت افزايش نيروي برا (lift)
يك جابجايي عمود بر مسير حركتش خواهد داشت يعني توپ قوس مي گيرد و از مسير مستقيم
منحرف مي شود.
با كاهش سرعت دوراني توپ، مقدار نيروي برا كمتر شده و توپ مجدداً در
انتهاي مسير به خط سير اوليه اش باز مي گردد.
نمونه ي معاصر اين شوت را در ضربه ي آزاد روبرتوكارلوس مي توانيد ببينيد. اين ضربه ي آزاد در بازي برابر فرانسه زده شد و فابين بارتز (دروازه بان فرانسه) و بقيه ي اعضاي تيم فرانسه در برابر اين ضربه فقط تماشاچي بودند.
لينك ويدئويي اين ضربه ي آزاد به شرح زير است:
http://video.google.com/videoplay?docid=-6409800387589839940#
در ورزشهاي ديگر
نيز شوت موزي معمول است و عمدتاً آن را با نام ضربه ي موزي (banana
shot)
مي شناسند. البته من در تنيس خبره نيستم اما به نظر مي رسد اين رافائل نادال است
كه با ضربه ي موزي باعث مي شود توپ از روي تور اوج بگيرد و درست در انتهاي زمين
حريف پايين بيايد.
چهره ي حريف مغموم در انتهاي كليپ هم بسيار جالب است و به نظر
مي رسد به نوعي افتخار مي كند كه مقهور چنين ضربه ي شده است. در بيليارد و پينگ
پنگ نيز مي توان چنين ضربه اي را اجرا نمود و منطق همه ي آنها هم اين است كه توپ را
وادار به حركت دوراني كنيد. اين هم لينك فيلم ضربه ي موزي در تنيس.
http://ishare.rediff.com/video/sports/nadal-vs-verdasco-banana-shot/579202
مرجع
Fluid
Mechanics and Machinery, Kothandaraman C.P., Rudramoorthy R.,
New Age international
publishers, 2007.
واژه نامه
شوت موزي: banana shoot
ضربه ي موزي: banana shot
نيروي برا: lift force